Ενημέρωση από το συνάδελφο Πασχάλη Στεφάνου
Συνταξιοδοτικό: Ερωτήσεις και Απαντήσεις
1. Πότε μπορώ να υποβάλλω αίτηση παραίτησης ;
1-10 Απριλίου. Η υπαλληλική σχέση λύεται 31 Αυγούστου. Μέχρι την
ημερομηνία αυτή υπολογίζεται ο χρόνος υπηρεσίας ή ο συντάξιμος χρόνος.
Στις 30 Ιουνίου λύεται η υπαλληλική σχέση για όσους αποχωρούν
υποχρεωτικά με αυτοδίκαιη απόλυση, εφόσον έχουν συμπληρώσει τα 67.
2. Εάν «μετανιώσω», μπορώ να πάρω πίσω την παραίτησή μου;
O εκπαιδευτικός που έχει υποβάλει αίτηση παραίτησης μπορεί να την
ανακαλέσει , μέσα σε αποκλειστική προθεσμία ενός (1) μηνός από την
υποβολή της, αλλιώς η παραίτησή του καθίσταται οριστική.
3. Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά που υποβάλλονται με την αίτηση συνταξιοδότησης;
• Πρόσφατο Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης
• Πιστοποιητικό τύπου Α΄ (μόνο για τους άντρες).
• Φωτοτυπία Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας διπλής όψης.
• ΑΜΚΑ
• Σε περίπτωση λύσης γάμου με διαζύγιο προσκομίζεται το διαζευκτήριο.
• Φωτοτυπία 1ης σελίδας βιβλιαρίου τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο
να αναγράφεται ο Ι.Β.Α.Ν (με πρώτο όνομα του συνταξιούχου).
• Εκκαθαριστικό σημείωμα φόρου εισοδήματος
• Βεβαίωση σπουδών από ΑΕΙ ή ΤΕΙ για τέκνα που σπουδάζουν μέχρι και το 24ο έτος ηλικίας
• Σε περίπτωση που έχει εκδοθεί απόφαση αναγνώρισης πλασματικών ετών
από το Γ.Λ.Κ. αυτή προσκομίζεται καθώς επίσης και ο αριθμός πρωτοκόλλου
για αιτήσεις αναγνώρισης πλασματικών.
• Αιτήσεις απονομής (4 ξεχωριστές) κύριας, επικουρικής σύνταξης, μερίσματος και εφάπαξ
• Υπεύθυνη δήλωση για συνταξιοδότηση
4. Τι σημαίνει θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για τους εκπαιδευτικούς;
Για τους εκπαιδευτικούς η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος
επέρχεται με τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ετών που προβλέπονται για
κάθε κατηγορία. Σε πολλές περιπτώσεις η θεμελίωση του δικαιώματος δεν
σημαίνει ταυτόχρονα και δυνατότητα συνταξιοδότησης του εργαζομένου,
«κλειδώνει» όμως το δικαίωμα του για συνταξιοδότηση μέχρι την πλήρωση
όλων των
απαραίτητων προϋποθέσεων (π.χ. όριο ηλικίας). Ο
απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού
δικαιώματος είναι η 25ετία.
Για όλους υπολογίζεται ο χρόνος εργασίας
πριν από το διορισμό ως διαδοχική ασφάλιση, χωρίς εξαγορά. Η διάταξη
αυτή ισχύει από 13.5.2016 (ν. Κατρούγκαλου) και για τους προσληφθέντες
μέχρι 31.12.1982. Εξαγοράζονται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας και η
αναγνώριση πλασματικού χρόνου για παιδιά και σπουδές.
5. Πώς θεμελιώνουν δικαίωμα οι εκπαιδευτικοί & δημόσιοι υπάλληλοι;
• Με διατάξεις 25ετίας και όρια ηλικίας Πίνακα 2.
• Με 35ετία, 36ετία ή 37ετία, με θεμελίωση το 2010, 2011 και 2012.
• Με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας (μεταβατικό όριο 58 πλέον) για τους πριν το 1983 ασφαλισμένους στο Δημόσιο.
• Με 37ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας (μεταβατικό όριο 55 πλέον) για τους μετά το 1983 ασφαλισμένους στο Δημόσιο.
• Συνταξιοδότηση ως γονέας ανηλίκου με θεμελίωση το 2010, 2011 και 2012 για τις μητέρες, και 2011 και 2012 για τους πατέρες.
• Συνταξιοδότηση ως τρίτεκνος με θεμελίωση το 2010, 2011 και 2012 για τις μητέρες, και 2011 και 2012 για τους πατέρες.
• 62 ηλικιακά έτη και 40 χρόνια ασφάλισης.
• 67 ηλικιακά έτη και 15 χρόνια ασφάλισης.
6. Έχω θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αλλά έχω διοριστεί μετά την
1/1/1983. Πού θα μάθω σε ποια ηλικία μπορώ να βγω στη σύνταξη;
Πλέον, μετά την έκδοση του Ν. 4336/2015, η θεμελίωση δικαιώματος στο
Δημόσιο γίνεται με την ταυτόχρονη συμπλήρωση ετών ασφάλισης και ορίου
ηλικίας συγχρόνως. Εάν δεν συντρέχουν σωρευτικά και οι 2 προϋποθέσεις
(έτη ασφάλισης-όριο ηλικίας), η συνταξιοδότηση δεν είναι δυνατή.
7. Πόση περίπου θα είναι η σύνταξη μου (κύρια + επικουρική) με το ισχύον σήμερα συνταξιοδοτικό;
ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΟΣΟΝ: ΚΥΡΙΑ + ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ
30 750+150 900
32 800+160 960
35 870+175 1045
36 890+180 1070
38 950+190 1140
Σημειωτέον ότι πλήρης σύνταξη με το ν. Κατρούγκαλου δεν υφίσταται. Για
να πάρει κανείς το ανώτατο ποσοστό της ανταποδοτικής σύνταξης, πρέπει να
συμπληρώσει 40 χρόνια συντάξιμα ( ποσοστό 42,8%).Με 35 χρόνια το
ποσοστό είναι 33,81%, με 33 χρόνια είναι 30,63%. Τα ποσοστά αυτά θα
αλλάξουν το Γενάρη και θα ισχύσουν αναδρομικά από 4 Οκτωβρίου 2019,
σύμφωνα με την απόφαση 1891 του ΣΤΕ, όπως έχει εξαγγείλει ο αρμόδιος
Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
8. Μπορώ να συνταξιοδοτηθώ νωρίτερα;
Μέσα στο 2020 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν (με πλήρη σύνταξη) οι παρακάτω κατηγορίες:
1. Ασφαλισμένοι υπάλληλοι γεννημένοι το έτος 1960 με 25ετία έως και
31-12-2010, που συμπληρώνουν 35 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2018
(απαιτούμενη ηλικία 60 ετών).
2. Ασφαλισμένοι υπάλληλοι γεννημένοι
το πρώτο εξάμηνο του έτους 1960 με 25ετία έως και 31-12-2011, που
συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά έως και την 31-12-2019 (απαιτούμενη ηλικία
60 ετών και 6 μηνών).
3. Ασφαλισμένοι υπάλληλοι γεννημένοι το έτος
1960 με 25ετία έως και 31-12-2010, που συμπληρώνουν 35 έτη συνολικά έως
και την 31-12-2018 (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών).
4. Ασφαλισμένοι
υπάλληλοι γεννημένοι το πρώτο εξάμηνο του έτους 1960 με 25ετία έως και
31-12-2011, που συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2019
(απαιτούμενη ηλικία 60 ετών και 6 μηνών).
5. Ασφαλισμένοι υπάλληλοι
που είναι γεννημένοι τον 01/1960 με 25ετία έως και 31-12-2012 που
συμπληρώνουν 37 έτη συνολικά έως και την 31-12-2019 (απαιτούμενη ηλικία
60 ετών και 11 μηνών).
6. Γυναίκες γεννημένες από τον 05/1957 έως
και τον 12/1957 που συμπλήρωσαν 25ετία το 2010 (απαιτούμενη ηλικία 62
ετών και 8 μηνών).
7. Ασφαλισμένοι υπάλληλοι γεννημένοι από τον
09/1956 έως και τον 12/1956 που συμπλήρωσαν 25ετία το 2011 (απαιτούμενη
ηλικία 63 ετών και 3 μηνών).
8. Άνδρες γεννημένοι το έτος 1955 που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 (απαιτούμενη ηλικία 65 ετών).
9. Υπάλληλοι που έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης μέχρι την υποβολή
του συνταξιοδοτικού αιτήματος με πραγματικό ή πλασματικό χρόνο και
συμπληρώνουν το 62ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2020.
10.
Τρίτεκνοι δημόσιοι υπάλληλοι γεννημένοι το πρώτο τρίμηνο του 1964 με 21
έτη το 2011 (απαιτούμενη ηλικία 56 ετών και 9 μηνών).
11. Γονείς
ανηλίκων τέκνων δημόσιοι υπάλληλοι με 25ετία το 2011 που είχαν κατά τη
συμπλήρωση της 25ετίας ανήλικο παιδί είναι γεννημένοι το 1964
(απαιτούμενη ηλικία 56 ετών και 9 μηνών).
Επίσης μέσα στο 2020 μπορούν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη, άλλες 4 κατηγορίες ασφαλισμένων στο Δημόσιο:
1. Άνδρες γεννημένοι το 1960 που συμπλήρωσαν 25ετία το 2010 (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών).
2. Γυναίκες γεννημένες το 1965 που συμπλήρωσαν 25ετία το 2010 (απαιτούμενη ηλικία 55 ετών).
3. Άνδρες γεννημένοι το 1964, που συμπλήρωσαν 25ετία το 2011 και όχι νωρίτερα (απαιτούμενη ηλικία 56 ετών).
4. Άνδρες γεννημένοι το 1962, που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 (απαιτούμενη ηλικία 58 ετών).
9. Τι ισχύει γενικώς για άνδρες και γυναίκες με 25ετία στο Δημόσιο;
Οι άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι που συμπληρώνουν την 25ετία μέχρι το τέλος
του 2010 μπορούν να αποχωρήσουν στα 65 με πλήρη και στα 60 με μειωμένη
σύνταξη. Εφόσον αποχωρήσουν στα 60 αποδέχονται να υποστούν μια ποινή στη
σύνταξή τους η οποία τους ακολουθεί εφ’ όρου ζωής. Η εν λόγω μείωση
-για θεμελίωση μέχρι το τέλος του 2010- φτάνει το 4,5% ανά έτος (με
ανώτατο όριο το 22,5%).
Αντιθέτως, ισχύουν μειωμένα όρια για όσους
θεμελιώνουν δικαίωμα τη διετία 2011 – 2012. Συγκεκριμένα το όριο ηλικίας
διαμορφώνεται στα 61 (56 μειωμένη) το 2011 και στα 63 (58 μειωμένη το
2012).
Μετά την 19.8.2015 ισχύει η αποχώρηση στα 56 ή στα 58 για
όσους θεμελιώνουν 25ετία το 2011 ή το 2012, αλλά με πέναλτι, δηλ με
μειωμένη 115 ευρώ ετησίως , εφ’ όρου ζωής. Η μείωση υπολογίζεται 6% μόνο
στην εθνική σύνταξη, δηλ. στα 384 ευρώ. Ανώτατο όριο μείωσης είναι τα 5
χρόνια.
Αναφορικά με τις γυναίκες, κερδισμένες είναι οι
ασφαλισμένες που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 με το όριο
ηλικίας να διαμορφώνεται στα 60 για πλήρη σύνταξη και στα 55 για
μειωμένη. Τη διετία 2011- 2012 προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις με
σταδιακή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης. Προσοχή, καθώς για
θεμελίωση μέχρι το τέλος του 2010 η μείωση στις περιπτώσεις πρόωρης
εξόδου είναι 4,5% το έτος (και μέχρι 22% την πενταετία). Για θεμελίωση
μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 η μείωση πάει στο 6% το έτος και μέχρι 30%
την πενταετία.
.
10. Τι ισχύει πλέον για τους γονείς που θεμελιώνουν δικαίωμα με ανήλικο τέκνο;
Ως ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου του
έτους που συμπληρώνουν (με βάση την ημερομηνία γέννησης) το 18ο έτος της
ηλικίας τους. Αυτό είναι κάτι σημαντικό , διότι έτσι κερδίζουν το
δικαίωμα να θεμελιώσουν με ανήλικο κάποιοι γονείς που συμπλήρωναν 25ετία
λίγο μετά αφού το παιδί τους έκλεινε τα 18 χρόνια του.
Μια μητέρα με ανήλικο τέκνο που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί άμεσα πρέπει να έχει ταυτόχρονα:
συμπληρώσει 25ετία (είτε με πραγματικό χρόνο, είτε με εξαγορές) κατά
το επίμαχο έτος (2010, 2011, 2012), αλλά και την κρίσιμη ηλικία (50, 52,
55, αντίστοιχα) έως και 18/08/2015. Διαφορετικά, εμπίπτει στις
μεταβατικές αυξήσεις των ηλικιακών ετών και θα πρέπει να ανατρέξει στους
νέους πίνακες συνταξιοδότησης.•
Οι άνδρες συμπληρώνουν 25ετία τη
διετία 2011 και 2012, είναι σε καλύτερη μοίρα . Ένας πατέρας με ανήλικο
τέκνο που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί άμεσα, πρέπει να έχει ταυτόχρονα
συμπληρώσει 25ετία (είτε με πραγματικό χρόνο, είτε με εξαγορές) κατά το
επίμαχο έτος (2011, 2012), αλλά και την κρίσιμη ηλικία (52, 55
αντίστοιχα) έως και 18/08/2015. Διαφορετικά, εμπίπτει στις μεταβατικές
αυξήσεις των ηλικιακών ετών και θα πρέπει να ανατρέξει και εκείνος στους
νέους πίνακες συνταξιοδότησης.•
11. Για τους τρίτεκνους υπάρχουν αλλαγές;
Άνδρες τρίτεκνοι που θα συμπληρώσουν 20ετία το 2011 και 2012, με
εξαγορές πλασματικών ετών, μπορούν αναδρομικώς να φθάσουν τα 21 έτη και
23 έτη αντίστοιχα για να «κλειδώσουν» τη συνταξιοδότηση.
Ένας
τρίτεκνος που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί άμεσα πρέπει να έχει
ταυτόχρονα συμπληρώσει 21ετία και 23ετία (είτε με πραγματικό χρόνο, είτε
με εξαγορές) κατά το επίμαχο έτος (2011, 2012), αλλά και την κρίσιμη
ηλικία (52, 55) έως και 18/08/2015. Διαφορετικά, τον επηρεάζουν οι
αυξήσεις των ηλικιακών ετών και θα πρέπει να ανατρέξει και εκείνος στους
νέους πίνακες συνταξιοδότησης.
Οι πιο ευνοημένες είναι οι γυναίκες
τρίτεκνες που συμπληρώνουν 20ετία το 2010, είτε κανονικά είτε με την
αναγνώριση μόνο ετών τέκνων. Αυτές εάν συμπληρώνουν την 20ετία μέχρι το
2010 , αποχωρούν χωρίς όριο ηλικίας, οποτεδήποτε!
Κερδισμένες
είναι και οι τρίτεκνες που συμπληρώνουν 20ετία το 2011 και 2012. Με
εξαγορές πλασματικών ετών μπορούν αναδρομικώς να φθάσουν τα 21 έτη και
23 έτη αντίστοιχα για να κατοχυρώσουν τη συνταξιοδότηση.
12. Πόσα πλασματικά έτη μπορώ να εξαγοράσω;
Η εξαγορά πλασματικών χρόνων απαιτεί 15ετή πραγματική δημόσια υπηρεσία,
ενώ η αναγνώριση χρόνου σπουδών απαιτεί 12ετή συνολική συντάξιμη
υπηρεσία. Στην πραγματική δημόσια υπηρεσία συμπεριλαμβάνεται και ο
χρόνος αναπλήρωσης.
Ο μέγιστος χρόνος εξαγοράς είναι:
a) 4 έτη για όσους θεμελιώνουν το 2011
b) 5 έτη για όσους θεμελιώνουν το 2012
c) 6 έτη για όσους θεμελιώνουν το 2013
d) 7 έτη για όσους θεμελιώνουν το 2014
Σημείωση: Στο μέγιστο χρόνο εξαγοράς συμπεριλαμβάνονται σπουδές και
στρατιωτική θητεία, όχι όμως τα παιδιά. Ο χρόνος εξαγοράς για παιδιά
προστίθεται επί πλέον στο «μέγιστο χρόνο εξαγοράς». « O χρόνος αυτός
ανέρχεται σε ένα (1) έτος για το πρώτο παιδί, σε δύο (2) επιπλέον έτη
για το δεύτερο παιδί και σε δύο (2) έτη επιπλέον για το τρίτο παιδί. Από
το τέταρτο παιδί και πάνω δεν αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος».
13. Ποια είναι η τιμή εξαγοράς;
Για όσους έχουν υποβάλει μέχρι 31.12.2016 το ποσό εξαγοράς υπολογίζεται
6,67% επί του μηνιαίου μισθού τους κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Από 1.1. 2017 αυξάνεται σταδιακά, 10% για όσους έχουν υποβάλει αίτηση το
2017, 13,34% το 2018, 16,67% το 2019 και 20% για όσους υποβάλλουν
αίτηση το 2020.
14. Με ποιους τρόπους γίνεται η καταβολή του ποσού της εξαγοράς;
Η καταβολή του ποσού γίνεται: α) Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την
κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος
εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει
έκπτωσης. β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των
μηνών που αναγνωρίζονται. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης το
ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
γ) Σε
περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού
της σύνταξης, το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη
και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το 1/4 του ποσού της σύνταξης.
15. Μέχρι πότε μπορώ να υποβάλω αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών;
Η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ,
οποτεδήποτε, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης, σε
καμία όμως, περίπτωση μετά την ημερομηνία της αίτησης συνταξιοδότησης ή
σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου που ο ασφαλισμένος κατέστη συνταξιούχος.
16. Είχα υποβάλει αίτηση εξαγοράς πλασματικών ετών το 2016. Τι πρέπει να κάνω τώρα;
Όσοι εκπαιδευτικοί έχουν ήδη υποβάλλει αιτήσεις για εξαγορά πλασματικών
ετών μέχρι και το 2016, πρέπει στις παραιτήσεις να συμπεριλάβουν τα
σχετικά πρωτόκολλα. (Εφόσον είχατε υποβάλει μέσω ΟΛΜΕ, το πρωτόκολλο
μπορείτε να το βρείτε από τον νομικό σύμβουλο της Ομοσπονδίας). Οι εν
λόγω αιτήσεις θα εξεταστούν στο σύνολό τους με βάση το παλαιό καθεστώς
και συγκεκριμένα με κόστος 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών. Αν οι
αιτήσεις για πλασματικούς χρόνους έχουν υποβληθεί μετά την 1/1/2017 το
κόστος θα είναι προσαυξημένο. Η εξόφληση θα γίνει με παρακράτηση από τη
σύνταξη όταν εκδοθεί η σχετική απόφαση.
17. Πόση θα είναι η προσωρινή σύνταξη που θα πάρω;
Οι εκπαιδευτικοί λαμβάνουν ως προσωρινή σύνταξη το 50% του ΜΚ που είχαν
τον Οκτώβρη του 2011, με αφαίρεση του φόρου και της υγειονομικής
περίθαλψης (6%).
18. Τι περιμένουμε από το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που θα καταθέσει η Κυβέρνηση;
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ετοιμάζεται θα κατατεθεί μέσα στον Ιανουάριο.
Με βάση τα δημοσιεύματα θα περιλαμβάνει αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης
για όσους εργάζονται για περισσότερα από 30 έτη, προκειμένου οι
διατάξεις να συμμορφωθούν πλήρως με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της
Επικρατείας. Η αύξηση που θα επηρεάσει εκατοντάδες χιλιάδες συντάξεις
–παλαιές, νέες και εκκρεμείς –θα έχει αναδρομική ημερομηνία έναρξης στις
4 Οκτωβρίου 2019. Το πιθανότερο είναι να αυξηθούν οι σημερινοί
συντελεστές του νόμου Κατρούγκαλου κατά 8% -10% μετά τα 30 έτη
ασφάλισης, όπου και παρατηρούνται οι μεγαλύτερες μειώσεις συντάξεων
ανεξαρτήτως μισθού , σε σχέση με τα ποσά συντάξεων πριν από τον νόμο
4387/2016. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύονται η αύξηση θα
είναι κλιμακωτή όσο αυξάνονται τα συντάξιμα έτη. Δηλαδή το κέρδος από τα
νέα ποσοστά αναπλήρωσης θα κλιμακώνεται όσο αυξάνονται τα συντάξιμα
πάνω από την 30ετία έτη , με την ανταποδοτικότητα να φτάνει για 40ετία
στα επίπεδα του 50% έναντι 42,80% σήμερα.
